ابوتراب فاضل در گفتگو در رابطه با لزوم تغییر نگاه فولادسازی سنتی کشور به سمت فولادهای پیشرفته با ارزش افزوده بالا افزود: اگر بخواهیم موج‌های مختلف را در تولید فولاد در ایران و جهان بررسی کنیم، با پارادایم‌های زمانی و دانشی مختلف مواجه می‌شویم.
وی بیان‌داشت: موج نخست، دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی و دوره‌ای است که متاثر از دوران بعد از جنگ جهانی دوم، جهان به دنبال بازسازی ویرانه‌های جنگ است و فولاد در آن شکل و شمایل به خود می‌گیرد و تولید به ویژه با فناوری کوره بلند تعریف می شود.
فاضل خاطرنشان کرد: همزمان با این دوره، ذوب آهن اصفهان در اوایل دهه ۵۰ شمسی در کشور ایجاد شد و مشاهده می‌شود که ایران نیز با این موج اولیه همراه است و عقب‌ماندگی از نظر تولید، دانشی و فناوری وجود ندارد.
وی ادامه‌داد: در موج دوم نیز که مربوط به اوایل انقلاب است نیز ما عقب نماندیم و اگر چه در این دوره در دهه ۸۰ میلادی شاهد توسعه شگفت‌انگیز و مهیب چین هستیم، اما سایر کشورهای توسعه یافته نیز پارادایم دوم خود در صنعت فولاد را آغاز کردند. در این دوره فناوری کوره بلند تقریبا در بیشتر این کشورها کنار می رود و زنجیره فولاد تعریف می شود.
مدیرعامل هلدینگ توسعه صنایع و معادن غدیر خاطرنشان‌کرد: در این دوره مباحث انرژی، دانش، کوره های قوسی و غیره به میان می آید و هرچند ایران در این پارادایم از نظر زمانی کمی تاخیر داشته، اما پارادایم تولید و توسعه مان همراه و همپای دیگر کشورهای این صنعت است و لذا تا امروز هم توانسته‌ایم جزو ۱۰ کشور برتر تولیدکننده فولاد باقی بمانیم.
وی با بیان اینکه اتفاق نگران‌کننده در ۲ تا سه سال اخیر حادث شده است، اظهار داشت: در سال‌های گذشته دو نقطه عطف یکی سال ۲۰۰۵ با تبدیل آگاهی به دانایی با ظهور شبکه های اجتماعی و دیگری، سال ۲۰۲۳ با جهش تکنولوژیک در جهان شاهد بوده و هستیم. اما باید گفت در این موج از جریان توسعه فولاد، از نظر دانشی، توسعه ای و زنجیره‌ای در حال عقب افتادن از جهان هستیم که علت اصلی آن تحریمهاست.
فاضل افزود: در سال‌های گذشته و با اعمال تحریم‌ها، مراودات مان با دیگر کشورهای جهان کاهش یافته و در حال عقب افتادن از استانداردهای فولادی و همچنین استانداردهای نصب و تجهیز هستیم.
وی بیان‌داشت: اگرچه در ۱۰ سال گذشته توانستیم تکنولوژی میدرکس را برای آهن اسفنجی بیاوریم و توسعه دهیم و خودمان بسازیم، یا شاهد حضور و فعالیت فولادسازان بزرگ در کشورمان بودیم، اما در چند سال اخیر به دلیل تحریم‌ها از کشورمان خارج شده اند و این زنگ خطری است که از نظر دانشی در حال عقب افتادن هستیم.
مدیرعامل هلدینگ توسعه صنایع و معادن غدیر یادآور شد: در دو پارادایم گذشته، در منطقه خلیج فارس موضوع فولادسازی تعریف نشده بود، اما امروز کشورهای حاشیه خلیج فارس با بنیه مالی خوب و با تعریف پروژه‌های متعدد به دنبال توسعه آن هستند.
وی گفت: امروز در حالی سهم فولادهای آلیاژی بین ۲ تا ۳ درصد تولید فولاد کشورمان است که این سهم در ژاپن به ۱۳ درصد رسیده است و درکل، هرچه فولادسازی‌ها توسعه یافته تر می‌شود، سهم فولادهای خاص، سبک‌تر و آلیاژی در آن کشورها بیشتر می‌شود.
** عقب‌ماندگی ایران در حوزه انرژی
فاضل اضافه‌کرد: در حوزه انرژی نیز یک عقب‌ماندگی را شاهد هستیم، به طوری که هنوز تولید محصولات ما وابسته به سوخت‌های فسیلی است، اما جهان به سمت توسعه انرژی برق و سایر انواع انرژی‌ها رفته است.
وی ادامه‌داد: در ماه‌های اخیر کشور هند تولید فولاد با سوخت هیدروژنی را آغاز کرده، امری که سال‌ها پیش در ژاپن آغاز شد و کشور چین نیز به شدت به دنبال آن است، اما ما همچنان به سوخت‌های فسیلی وابسته مانده‌ایم.
